පුංචි පුංචි දේවල්වල අපි නො හිතන තරමේ ගොඩාක් ලොකු දේවල් තියෙනවා. පුංචි වැහි බිංදු එකතු කරලා ලොකු වැවක් හදන්න පුළුවන් නේ…. එ් නිසයි ඇසිදිසි මානයෙන් එහා තියෙන, ලොකු වෙනසක් සිදු කරන්න පුළුවන් පුංචි පුංචි දේවල් ගැන අපි කථා කරන්න හිතුවේ. අද අපේ කථාව :

එදිනෙදා ජීවිතේ ගත කරද්දි ඔබට කීදෙනෙකුගෙන් නම් උපකාර ලැබෙනව ද? තනි පුද්ගලයෙක් විදිහට අපි කවුරු කවුරුත් කායික ව, මානසික ව නිර්මාණය වුණාට අපි සමාජයේ ජීවත් වෙන්නෙ තනියෙන් නෙමෙයි. අපි හැමෝම ජන සමූහයක එක් එක් පුරුක් පමණ ම යි… මේ කියන්න යන කාරණය ‘පුද්ගලිකයි, රහසිගතයි’ වුණත් හැමෝටම පොදු සහ විවෘත දෙයක් ලෙසින් කථා කරන්න ඕන කියල අපි හිතුවෙත් ඔන්න ඔය නිසයි.

අද අපි කථා කරන්නෙ එකිනෙකාට උපකාර කර ගැනීමෙන් එකිනෙකා සමූහයක් ලෙසින් එකට බැඳිලා ඉන්න මේ සමාජයේ සිදු කෙරෙන එ් එ් උපකාරයන් ගැනයි, එ් උපකාරයන්ට පෙරළා ලැබෙන ප‍්‍රතිචාර ගැනයි….

එක ගෙදරක….

පාසැල් යන වයසෙ ම දරු තුන්දෙනෙක් ඉන්න මේ ගෙදර අම්මා ගුරුවරියක්. තාත්තා කාර්යාලයීය සේවකයෙක්. කොස් නැටි පෙනෙන නො පෙනෙන කළුවරේ ම අවදි වෙන අම්මා ඉවුම් පිහුම් ඉවර කරද්දි තමයි අනිත් අය අවදි වෙන්නේ. ඉඳලා හිටලා ලොකු දුව හරි, ස්වාමි පුරුෂයා හරි අම්මට උයන්න පිහන්න, තේ හදන්න උපකාර කරනවා. එ්ත් වැඩිපුර ම එ් දේවල් අම්මා අතින් ම තමයි කෙරෙන්නේ.

කෑම බීම ටික පවා බෙදලා දීලා අම්මත් මේ අය එක්ක ම රැුකියාවට යන්න පිටත් වෙනවා. හවස පාසැල් ඇරිලා ආවට පස්සෙ තමයි අතුපතු ගාන වැඩ කරගන්න වෙන්නේ. එ් හවස් වරුවේ ගේ ෙදාර වටපිටාව පවිත‍්‍ර කරලා, පුංචි එළවළු කොරටුවෙත් වැඩ කටයුතු කරලා, ඇඳුම් පැලඳුම් සෝදලා, නා කියාගෙන අම්මා රාත‍්‍රි ආහාර පිළියෙල කරන්න පටන් ගන්නවා. තාත්තා එන්නෙ කඩපළට ගිහින් ගෙදරට වුවමනා බඩු එහෙමත් අරගෙනයි. දෑතින් ගෙන බඩු මලූ පෙරමඟට ඇවිත් හිනාවෙලා තමන් ව පිළිගන්න අම්මා අතට දීලා තාත්තා හාන්සි පුටුවට වෙලා වෙහෙස නිවා ගන්නවා.

ඔන්න අම්මා තේ එකක් හදාගෙන ඇවිත් තාත්තගෙ අතට දෙනවා.

තාත්තත් ඇඟ පත සෝදා ගත්තට පස්සෙ හැමෝම එකතු වෙලා බුද්ධ වන්දනාව කරනවා. ඊළඟට හැමෝම එකට කෑම කනවා. දරුවො පාසල් වැඩ කරද්දි තාත්තා ප‍්‍රවෘත්ති බලනවා. අම්මා වළන් පිඟන් අස්පස් කරනවා. නිදි යහන් සකසලා දෙන්නෙත් අම්ම ම යි. වෙහෙසකර දවසක් අවසන් කරලා හැමෝම නින්දට යනවා….

ඔන්න ඔය විදිහටවත් වැඩ කටයුතු සිදු වුණා නම් යම් තරමක හෝ පහසුවක් නිවසේ වැඩකටයුතු බහුතරයකට උර දෙන අම්මාගේ හිතට දැනෙනවා. එ්ත්…..
අම්මා ආහාර සකසන ගමන් ම පිළියෙල කරපු තේ එක අතට ගත්තට පස්සේ,

‘‘මොකද මේ තේ එක නිවිලා?”
‘‘අම්මේ, ගෙදර සීනි ඉවර ද? නැත්නම් සීනි දැම්මෙ ම නැද්ද? මෙහෙම පුළුවනෑ තේ බොන්න…”
‘‘අම්මේ මේක නම් තේ එකක් නෙමෙයි, කසාය එකක්. තිත්ත ම තිත්තයි. මදැයි උදේ ම තේ එකක් බොන්න ගත්තා…”

මේ හැම දේ ම කියලා තේ එක බීලා කෝප්පෙ එහෙම ම තියලා යන්නෙ වෙහෙස නො බලා අම්මා එ්ක සෝදන බව දන්න නිසා.
තේ එක ගැන විතරක් නෙමෙයි, ආහාර පාන වගේ ම අනෙක් හැම දේකමත් පුංචි හරිවැරැුද්දක් තිබුණොත් අම්මගෙ කන් දෙකට නම් නිදහසක් නැති වෙනවා.

‘‘චහ්… මොකක් ද මේ මැදලා තියෙන ඇඳුම? මං අඳින්න හිටියෙ මේක නෙමෙයි…”
‘‘ෂිහ්… මේ කෑම මෙලෝ රහක් නෑනේ. ලූණු මිරිස් වත් දාන්න දන්නෙ නැද්ද?”
‘‘බත් එක රොස් වෙලා ද කොහෙද? කුස්සියේ ඉඳලවත් ඕක දැනුන් නැද්ද අම්මෙ?”
‘‘මට නම් බෑ මේ කෑම ඉස්කෝලෙට ගෙනියන්න. මං කැන්ටිමෙන් කනවා.”

ඔන්න ඔය වගේ ඉවරයක් නැති දෝෂාරෝපණ මොන තරමක් නම් එල්ල වෙන්න පුළුවන් ද? එ් අතරෙ ම ඇඳුමක්, පැලඳුමක්, පෑනක්, පැන්සලක් එහෙ මෙහෙ වුණත් ඔක්කොම අහන්නෙ අම්මගෙන් තමයි. හැබැයි හැමදේ ම කිසි ම අඩුපාඩුවක් නැතිව, පිළිවෙළට සිද්ධ වුණොත් නම් කිසි ම කෙනෙක් ‘හ්ම්’ නො කියා තමන්ගේ පාඩුවේ කටයුතු කරනවා. උදේ පාන්දර ඉඳලා මහ වෙහෙසකින් යුතු ව එ් කටයුතු ඉටු කරපු අම්මගේ මෙහෙවර ගැන ප‍්‍රශංසනීය වචනයක් එක් කෙනෙක්ගෙන් හරි පිට වෙන්නේ බොහොම කලාතුරකින්.

ඔන්න ඔය වගේ ගෙදරක අම්මා ඔබ වුණා නම්……???

එක කාර්යාලයක….

හැම කෙනාට ම තම තමන්ගේ වැඩ කොටසක් පැවරිලා තියෙන නිසා හැමෝගෙ ම උත්සාහය කොහොම හරි තමන්ගේ වැඩ කොටස ඉවරයක් කර ගන්නයි. තමන්ගෙ වැඩේ ඉවර වුණා ම විවේකයෙන් ඉන්නවා… කාර්යාලයේ තේ හදන සේවකයා ආවේ නැති නම් එදාට තේ හදන්නත් කාට හරි යන්න වෙනවා. හැමෝම කාර්යබහුල වෙලාවක ඉන් කෙනෙක් තේ හදන්න නැගිටින්නේ තමන්ගේ කාර්යයන් මඳකට අමතක කරලා අනිත් අයට උපකාරයක් කරන අදහසිනුයි. එහෙම ඉදිරිපත් වෙලා සකසන තේ එක පිරිස වෙත අරන් ආවට පස්සේ,
තේ හදන්න නො ගියපු අයගෙන්,
කෝප්ප පීරිසි ටික සෝදලා දෙන්න ඉදිරිපත් නො වුණු අයගෙන්,
තේ ටික පිළිගන්වන්න නො ආපු අයගෙන්,
තමන්ගේ වැඩ ගොඩක් අතපසුවෙමින් තිබිය දී පවා අන් අයගේ පහසුව පිණිස තේ එකක් හදලා පිළිගන්වපු කෙනාට නො හොඳ නෝක්කාඩු ඇහෙනවා.
එක්කො සීනි නෑ, නැති නම් සීනි වැඩියි…
එක්කො කහට නෑ, නැති නම් කහට වැඩියි…
එක්කො තේ එක නිවිලා…

ඔය මොන දෙයක් වත් කියන්න නැති නම් වැඩ මේසෙන් යන්තම් ඔළුව උස්සලා තේ එක අරගෙන ආයෙමත් වැඩ අස්සෙ ම ඔළුව ගහ ගන්නවා.

ඔන්න ඔහොම කාර්යාලයක තේ හදන්න ඉදිරිපත් වෙන කෙනා ඔබ වුණා නම්…???
ගෙදරක, කාර්යාලයක විතරක් නෙමෙයි හැම තැනක ම හැම දෙයක ම මෙන්න මේ වගේ සිදුවීම් බොහෝ සුලබ යි. අපි හැමෝමත් එක්කො දොස් අහන කෙනා, නැති නම් මනාව ඉටු කරපු දෙය ගැන පවා අගය කිරීමක් නො ලබන කෙනා… එහෙම නැති නම් දොස් කියන කෙනා, එහෙමත් නැති නම් අගය කළ යුතු දේ වත් අගය නො කරන කෙනා…

‘ෙදාස් ලබන කෙනා – අගය කිරීමක් නො ලබන කෙනා’ වුණා ම බොහෝ විට සිත රිදෙනවා. නින්දා ප‍්‍රශංසා කියන මේ ලෝක ස්වභාවය ගැන අවබෝධයක් තිබෙන කෙනෙකුට හැර මෙවන් අවස්ථාවක නො සැලී සිටින්නට බැහැ, කම්පා නො වී සිටින්නට බැහැ. එ් ‘දොස් ලබන – අගය කිරීම් නො ලබන’ කෙනා ඔබ වෙලා, එ් දේවල් ගැන කම්පා නො වී ඉන්නත්, තමන් මහත් වෑයමෙන්, අන්‍යයන්ගේ සුව පහසුව වෙනුවෙන් ඉටු කළ මෙහෙය ගැන සිතා සතුටු වෙන්නත්, යළි යළිත් එවන් වූ උපකාර කරන්න නො පසුබට වෙන්නත් පුළුවනි නම් ඔබ නිසැකව ම උතුම් පුද්ගලයෙක්….

ඊට වඩා බොහෝ ම භයානකයි ඔබ ෙදාස් දකින, සිදුරු සොයන, අගය කළ යුතු දේ පවා අගය නො කරන කෙනෙක් වීම. වැරදි, අඩුපාඩු, අතපසුවීම් ඕනෑම කෙනෙක් අතින් සිදු වෙනවා. හැම මොහොතෙ ම එකම ආකාරයෙන් නිවැරදි ව කටයුතු කරන්න අපි බහුතරයකට බැහැ. අපි කාට කාටත් වරදිනවා. එහෙම එකේ වෙන කෙනෙකුගෙන් අඩුපාඩුවක් වුණා ම එ් අඩුපාඩුව ම හුවා දක්වමින් වචන පිට කරන එක ද අප කළ යුත්තේ???

අඩුපාඩුව දැක එය හෙළා නො දකින්නට ඔබට පුළුවන් නම්…

අඩුපාඩු විවේචනය කර වචනයට නංවනු වෙනුවට අන්‍යයන්ගේ සුව පහසුව පිණිස ඉදිරිපත් වූ තැනැත්තාගේ එ් ක‍්‍රියාව අගය කරන්නට පුළුවනි නම්…
එ් විතරක් නෙමෙයි, එලෙස උපකාර කරන පුද්ගලයාට සහයෝගය ලබා දෙන්නට, එ් පුද්ගලයාගේ කටයුත්තට උදව් වෙන්නට ඔබට හැකි නම්…
අන්‍යයන් වෙනුවෙන් මෙත් සිත් පෙරදැරිව උපකාර කරන්නට ඔබට හැකි නම්…
ඔබත් නිසැකව ම උතුම් පුද්ගලයෙක්…

ඔබ කවර තරාතිරමක පුද්ගලයෙක් වුණත් ඔබ ජීවත් වන්නේ සමූහයක් ලෙස එකිනෙකාගේ උපකාරයෙන් ගොඩනැගුණු සමාජ පද්ධතියක බව අමතක කරන්න එපා. මෙත් සිත් පෙරදැරි ව නො වේ නම් කිසිවෙකුගේ අඩුපාඩු ඔබේ වචනයෙන් එළි දක්වන්න එපා. මෙත් සිත් පෙරදැරි ව වුණත් සුදුසු කාලයේ දී මිස නුසුදුසු විටෙක එ් ගැන කථා කරන්නට එපා. ඔබට පහසුව සලසන්නා වූ, ඔබේ අවශ්‍යතාවයක් ඉටු කරන්නා වූ සුළු හෝ උපකාරය අගය කළ යුතු බවත්, එ් අගය කිරීම ප‍්‍රසන්න, සුහදශීලී පරිසරයක් ඇති කරලන බවත් කිසිසේත් ම අමතක කරන්න එපා…!

මේ සමාජයේ බහුල ව තිබෙන චිත්ත පීඩාවන්, නො රිස්සුම් පහසුවෙන් ම ඉවත් කිරීමේ ක‍්‍රමවේදයක් විදිහට අපි මීට පස්සේ හැම මොහොතෙ ම නො පැකිල ව අගය කරන්නන් වෙමු, නො පසුබට ව උපකාර කරන්නන් වෙමු, වැරදි අඩුපාඩු හෙළා නො දකින්නන් වෙමු…!

අපි හැමෝටම එක ම ආකාරයෙන් මේ උත්තම ගුණධර්ම පවත්වා ගෙන යන්න පුළුවන් වුණොත්, අපි හැමෝටම ඉතා සුව පහසුවෙන් වාසය කරන්න මංපෙත් විවර වෙන බව නිසැකයි.

– උපකාර කරන කෙනෙක් –